Obraz kliniczny i powikłania

Ostre powikłania, tj. zapalenie wyrostka sutkowatego występuje stosunkowo rzadko, niezależnie od tego, czy jest leczone antybiotykami, czy nie.
W badaniach z wykorzystaniem placebo wykazano, że stosowanie antybiotyku nie ma wpływu na szybszą redukcję dolegliwości bólowych, a jedynie ma umiarkowany wpływ na zmniejszenie powikłań, takich jak perforacja błony bębenkowej, epizody przeciwległego zapalenia ucha lub tymczasowa utrata słuchu.

Wyniki badań porównujących stosowanie 2 strategii w leczeniu OZUŚ tj. natychmiastowe przepisanie antybiotyku oraz zastosowanie strategii wyczekującej, były podobne.

W Katalonii zdiagnozowano łącznie 20 992 przypadków ostrego nieropnego zapalenia ucha środkowego w populacja w wieku od 2 do 14 lat w okresie od września 2021 r. do sierpnia 2022 r. W tym czasie 46% populacji pediatrycznej, u której rozpoznano to schorzenie, nie otrzymało recepty na antybiotyk w ciągu pierwszych 48 godzin po postawieniu diagnozy.

Warto zauważyć, że antybiotykoterapia wiąże się również z możliwością wystąpienia działań niepożądanych, tj. biegunki, nudności lub wysypki skórne, a także nadużywanie oraz niewłaściwe lub nieuzasadnione stosowanie tych leków przyczynia się do promowania antybiotykooporności. Statystyki pokazują, że na każde 14 dzieci leczonych antybiotykami przypada jedno, u którego wystąpi jakieś działanie niepożądane, czego można by uniknąć rezygnując z antybiotyku.

Za właściwe uważa się leczenie antybiotykami tych dzieci, u których objawy szybko lub w sposób znaczący się nasilają lub, gdy 3 dni po postawieniu diagnozy nie nastąpiła poprawa. Podobnie zaleca się stosowanie antybiotykoterapii u dzieci, które prezentują jakiekolwiek z następujących obrazów klinicznych:

perforacja błony bębenkowej i wyciek treści z ucha;
gorączka powyżej 39C;
ciężkie objawy towarzyszące;
otalgia, która nie ustępuje po leczeniu przeciwbólowym;
obustronne ostre zapaleniu ucha środkowego.

U dzieci zagrożonych powikłaniami z powodu poważnej, wcześniej istniejącej choroby, wskazania do włączenia antybiotyków muszą być rozpatrzone indywidualnie.