Praktyka 4 | Essencial Project: Adding value to clinical primary care practice
Essencial Project (EP) to inicjatywa publiczna, która została wdrożona w 2015 roku w ośrodkach podstawowej opieki zdrowotnej w Katalonii. Główne filary projektu opierają się na przekazywaniu wiedzy oraz działaniach zgodnych z założeniami medycyny opartej na faktach (EBM). Nadrzędnym celem inicjatywy jest zmniejszenie potrzeby korzystania z usług opieki zdrowotnej, poprzez opracowanie zaleceń mających na celu ograniczenie interwencji medycznych o niskiej wartości (LVCPs), takich jak stawianie błędnego rozpoznania, niedopasowane leczenie czy nadużywanie środków leczniczych. LVCPs to w skrócie praktyki, które nie zapewniają korzyści zdrowotnych dla pacjentów, wobec których zostały zastosowane. Dodatkowo nie ma wystarczających dowodów naukowych potwierdzających ich skuteczność. Ryzyko zastosowania takich interwencji przeważa nad korzyściami dla zdrowia i życia pacjentów. Ponadto istnieją lepsze alternatywy, które mogą zostać wdrożone oraz zamiast leczyć niewłaściwymi metodami, można skutecznie zapobiegać rozwojowi choroby.
Swoim zakresem EP obejmuje cztery fazy:
- Zidentyfikowanie interwencji medycznych o niskiej wartości (LVCPs), które zostały zastosowane przez przedstawicieli zawodów medycznych (HCPs) oraz wyznaczenie liderów klinicznych w zespołach POZ.
- Ustalenie priorytetów i opracowywanie zaleceń.
- Wdrażanie zaleceń i ocena ich wpływu, dzięki informacjom zwrotnym przekazywanym zespołom POZ co miesiąc, za pomocą elektronicznej dokumentacji medycznej.
- Przedstawienie rezultatów z uwzględnieniem potrzeb obywateli i pacjentów.
Realizacja praktyki w Katalonii
W projekcie wzięło udział 169 zespołów POZ. Zastosowanie powyższych działań miało wpływ na redukcję liczby interwencji medycznych o niskiej wartości (LVCPs) m.in. poprzez zmniejszenie o 33% zlecania badań przesiewowych antygenu swoistego dla prostaty (PSA) oraz redukcję o 44% liczby wypisanych recept na statyny, w celu zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym. Spośród 86 zaleceń dotyczących podstawowej opieki zdrowotnej, 25 zostało wdrożonych.
Rekomendacje podzielono na kategorie według specjalizacji medycznych i umieszczono na stronie projektu.
Ankieta wykazała, że 69% przedstawicieli zawodów medycznych uważa, że są bardzo dobrze przygotowani do radzenia sobie z problemem podejmowania interwencji medycznych o niskiej wartości (LVCPs). Ponadto 64% pracowników służby zdrowia mierzy się z tym zadaniem częściej niż raz w tygodniu.
Wnioski wyciągnięte z wdrożenia powyższego projektu są następujące:
- w przypadku, gdy kontynuacja uprzednio zaimplementowanej praktyki klinicznej przestaje spełniać wcześniej ustalone założenia należy zwrócić szczególną uwagę na lokalne różnice w funkcjonowaniu POZ;
- należy zapewnić odpowiednie materiały szkoleniowe i komunikacyjne dla pacjentów i klinicystów;
- świadczeniodawcy powinni okazywać należyte wsparcie w stosunku do wyłonionych liderów klinicznych w danej placówce, ponieważ stanowią oni kluczową rolę dla dobrego funkcjonowania projektu;
- należy eliminować przeszkody, uwzględniać zidentyfikowane potrzeby, zapewniać multidyscyplinarne podejście oraz dbać o szerokie zaangażowanie zainteresowanych stron.